Nhiều tỉnh, thành nguy cơ thiếu nước sinh hoạt vì hạn hán

Theo dõi MTĐT trên

Tại miền Bắc có 383 xã thiếu nước sinh hoạt, tập trung tại vùng núi phía Bắc, bao gồm Hà Giang, Lai Châu, Sơn La, Bắc Kạn. Nguyên nhân là do địa hình đồi núi cao, không có công trình lấy nước tập trung, nước sinh hoạt chủ yếu lấy từ mưa, khe suối nhỏ. Ngoài ra, 40 xã của 2 huyện Thái Thụy và Tiền Hải, tỉnh Thái Bình có nguồn nước mặt phần lớn đã bị nhiễm mặn.

Miền Trung - Tây Nguyên có 350 xã (67 huyện) thiếu nước sinh hoạt, tập trung tại các tỉnh miền núi như Quảng Nam, Gia Lai, Lâm Đồng và 2 tỉnh ven biển là Ninh Thuận, Bình Thuận. Nguyên nhân là do yếu tố địa hình và tình hình hạn hán tại Ninh Thuận và Bình Thuận. Mặt khác, hiện nay, mực nước ngầm tại các tỉnh vùng Tây Nguyên như Đắk Lắk, Đắk Nông hạ thấp, ảnh hưởng lớn đến lượng nước lấy từ các giếng khoan.

Miền Nam hiện có 326 xã thiếu nước sinh hoạt, tập trung tại đồng bằng sông Cửu Long như các tỉnh Bến Tre, Đồng Tháp, Tiền Giang, Vĩnh Long, trong đó toàn bộ nguồn nước ở Bến Tre bị nhiễm mặn.

Nhiều tỉnh, thành nguy cơ thiếu nước sinh hoạt trong thời gian tới.

Theo Cục Quản lý tài nguyên nước, dù xảy ra tình trạng thiếu nước trên diện rộng, nhưng hiện nay nguồn nước mà các nhà máy, công trình khai thác vẫn cơ bản đáp ứng đủ yêu cầu. Theo báo cáo của các địa phương, các nhà máy, công trình cấp nước tập trung này vẫn khai thác, sử dụng bình thường.

Tuy nhiên, một số nhà máy nước sạch đang gặp khó khăn trong việc cung ứng, như Nhà máy nước Sông Đà, Nhà máy nước mặt Tân Hiệp (sông Sài Gòn), Nhà máy nước Cầu Đỏ (Đà Nẵng), Nhà máy nước mặt Võ Cạnh (Khánh Hòa)… Nhà máy Cầu Đỏ cấp nước sạch cho Đà Nẵng thời gian qua có nhiều ngày bị nhiễm mặn, không thể khai thác hoặc lưu lượng khai thác tại cửa lấy nước bị hạn chế.

Theo Tổng cục Khí tượng thủy văn, hiện nguồn nước trên các sông ở nước ta đã và đang tiếp tục suy giảm và thiếu hụt so với trung bình nhiều năm.

Cụ thể, tình hình dòng chảy tháng 3/2020 trên sông Đà lớn hơn trung bình nhiều năm (TBNN )13%; trên sông Thao tại Yên Bái thấp hơn TBNN 35%, trên sông Lô tại Tuyên Quang thấp hơn TBNN 82%; hạ lưu sông Hồng tại Hà Nội ở mức xấp xỉ TBNN. Tổng lượng dòng chảy trên phần lớn các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 15-65%, riêng sông Cả tại Yên Thượng thấp hơn khoảng 75%, sông Cái Phan Rang tại Tân Mỹ thấp hơn 93%, sông Ngàn Sâu tại Hòa Duyệt cao hơn khoảng 14%.

Về hiện trạng nguồn nước và việc vận hành các hồ chứa, trong 11 lưu vực sông thì các lưu vực sông Hồng, Kôn-Hà Thanh, Sê San và Sông Đồng Nai, nguồn nước các hồ chứa cơ bản còn đủ để điều tiết đến hết mùa cạn.

Hiện nay, có 6/11 lưu vực sông về tổng thể còn thiếu nước gồm: Mã, Cả, Hương, Vu Gia - Thu Bồn, Trà Khúc, Ba. Tuy nhiên, chỉ có lưu vực sông Mã là lưu vực mà các hồ chứa đang thiếu lượng nước đáng kể (khoảng 313,7 triệu m3), trong đó hồ Cửa Đạt chỉ còn lại 19% dung tích hữu ích (thiếu khoảng 252 triệu m3), mực nước hồ Trung Sơn đang dưới mực nước chết. Trong các lưu vực sông còn lại thì hiện nay có lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn đang có mức độ căng thẳng cao do tình trạng xâm nhập mặn ở sông Cầu Đỏ đang diễn biến phức tạp.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, tình trạng thiếu nước, hạn hán vẫn tiếp tục ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam thời gian tới. Miền Trung và Tây Nguyên có thể đối mặt mùa khô hạn, xâm nhập mặn kỷ lục. Từ tháng 5 đến tháng 8, tình trạng khô hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn có khả năng lan rộng tại các tỉnh ven biển Trung bộ ở mức tương đương và gay gắt hơn mùa khô năm 2019, đặc biệt ở các tỉnh từ Quảng Trị đến Ninh Thuận. Tình trạng thiếu nước sinh hoạt sẽ xảy ra ở ngoài vùng có công trình cấp nước.

Tại ĐBSCL, theo Tổng cục Khí tượng thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường), hiện nay xu thế xâm nhập mặn tại cửa sông Cửu Long đã giảm dần, tuy nhiên do dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong đổ về vẫn không được cải thiện nên độ mặn còn ở mức cao, tình hình nắng nóng, hạn hán tiếp tục diễn ra.

Tính đến nay, đã có 5 tỉnh công bố tình huống khẩn cấp về hạn, mặn gồm Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang và Cà Mau.

P.V (tổng hợp)