Sống chung với ô nhiễm thủy ngân ở thị trấn cao nhất thế giới

La Rinconada là nơi cư trú cao nhất của con người trên Trái Đất và có một số điều kiện sống tàn bạo mà con người biết đến. Khu định cư này là một trong những cộng đồng biệt lập nhất trên thế giới, nằm ở độ cao hơn 5.000 m so với mực nước biển trên đỉnh núi Ananea (Andes, Peru). Phần lớn thời gian trong năm, nhiệt độ ở La Rinconada dưới 0 độ C.

Cư dân địa phương đã thích nghi với điều kiện khắc nghiệt. Tuy nhiên, không khí ở La Rinconada rất khó thở đối với người ngoài. Bởi nơi cao như vậy, không khí loãng đến mức nguy hiểm. Trong khi con người bắt đầu cảm thấy ốm yếu ở độ cao khoảng 3.000 m.

Hành trình đến La Rinconada mất vài ngày, qua một con đường sườn núi bấp bênh bao phủ trong cỏ, đá, bụi bẩn và băng.

Thị trấn vô cùng nghèo nàn nhưng dân cư đông đúc. Nền kinh tế phụ thuộc gần như hoàn toàn vào các mỏ vàng không được kiểm soát ở vùng núi xung quanh. Từ năm 2001 đến 2009, giá vàng tăng 235%, dân số cũng đông theo, tới hơn 30.000 người. Năm 2012, số dân của thị trấn là khoảng 50.000 người.

Người bản địa khai thác vàng ở Andes trong nhiều thế kỷ, với các hoạt động có niên đại từ thời Inca. Đến nay, công nhân vẫn khai thác vàng thủ công bằng cách sử dụng thủy ngân, chất được tìm thấy nhiều thứ hai sau vàng.

Những người đàn ông La Rinconada đi bộ 30 phút mỗi ngày để đến các mỏ thiếu oxy, chứa đầy khí độc, thủy ngân, xyanua. Phụ nữ không được phép vào mỏ, vì vậy họ làm các công việc ngoài trời như bán hàng hóa, làm các dụng cụ khai thác vàng…

Thị trấn gần như không có cơ sở hạ tầng, khách sạn hay bệnh viện, cũng như các cơ quan chính phủ, thiếu nước sinh hoạt và không thể xây dựng hệ thống nước thải. Cư dân phải tự xử lý rác, họ đốt, chôn bên ngoài thị trấn hoặc ném rác ở bất cứ chỗ nào còn trống.

Mất vệ sinh và các hoạt động khai thác không được kiểm soát dẫn đến kết quả mặt đất, không khí, nước và tuyết ở La Rinconada ô nhiễm thủy ngân nặng. Nhiều cư dân bị ngộ độc thủy ngân, ngứa, bỏng, đổi màu da và ảnh hưởng hệ thần kinh.

Người dân địa phương giải trí bằng các hình thức kiểu cũ. Họ thường gặp nhau trong các quán cà phê cho thợ mỏ hay chơi các môn thể thao tập thể.