Vì sao mưa bão ở Nha Trang lại vượt quá khả năng dự báo?

Theo dõi MTĐT trên

Tính đến hôm nay (20/11), sạt lở do mưa lũ ở Nha Trang (Khánh Hòa) đã làm 18 người chết, 2 người mất tích và 31 người bị thương.

Trước đó, sáng 18/11, do ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, mưa lớn đã làm nhiều nơi ở Khánh Hòa ngập sâu, nước tràn vào nhà dân cùng sạt lở hàng loạt gây ra thiệt hại lớn cho địa phương này.

Đây là trận mưa lũ lịch sử xảy ra tại Nha Trang, cả người dân lẫn cơ quan chức năng không lường trước được hậu quả nó gây ra lại nặng nề đến thế.

Theo dự báo, bão số 8 hướng vào Nam Bộ và dự báo bão sẽ gây ảnh hưởng ở khu vực giữa và Nam biển Đông (gồm cả vùng biển quần đảo Trường Sa) có mưa giông, gió mạnh cấp 8, biển động mạnh. Thời tiết tại vùng biển các tỉnh từ Ninh Thuận đến Bà Rịa - Vũng Tàu cũng tương tự, sóng biển cao 3-5 m. Thế nhưng Nha Trang (Khánh Hòa) lại là nơi chịu thiệt hại nhiều nhất.

Việc dự báo mưa to, lũ quét tại Nha Trang còn nhiều hạn chế. Ảnh: VietnamNet.

Chiều 19/11, tại Hà Nội, ông Nguyễn Trường Sơn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai (Bộ NN-PTNT), chủ trì cuộc họp thông tin về thiệt hại do mưa lũ tại các tỉnh nam Trung bộ, đặc biệt là nguyên nhân dẫn tới sạt lở đất và lũ quét xảy ra tại Nha Trang (Khánh Hòa).

Ông Sơn nhận định, có hai nguyên nhân chính dẫn đến thiên tai ở khu vực này. Thứ nhất là do mưa lớn và thực tế ở những khu vực này có mưa rất to, có tính chất dị thường, ngoài sức tưởng tượng và vượt ngoài khả năng dự báo.

Cụ thể, lượng mưa đo được ở các khu vực xảy ra lũ quét và sạt lở trong 12 giờ đã đạt đến 300 mm. Trong khi đó, dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn (KTTV) quốc gia cảnh báo ở khu vực này chỉ có mưa 100 - 150 mm, riêng Đài KTTV tỉnh Khánh Hòa dự báo lượng mưa 200 - 250 mm.

Còn nguyên nhân thứ hai, theo ông mưa lớn ở Khánh Hòa do tác động từ các hoạt động phát triển kinh tế xã hội. Trong suốt 10 năm trở lại đây, Nha Trang chưa có một trận mưa nào lớn như trận mưa xảy ra những ngày vừa qua.

Theo báo Thanh niên, nói về dự báo, cảnh báo mưa to, lũ quét khu vực tỉnh Khánh Hòa, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm dự báo KTTV quốc gia thuộc Tổng cục KTTV (Bộ TN-MT) cho biết, việc dự báo cho khu vực tỉnh Khánh Hòa, đặc biệt là khu vực TP. Nha Trang, hiện nay vẫn còn hạn chế do nhiều nguyên nhân khách quan.

Cụ thể, TP.Nha Trang hiện nằm trong vùng mù của ra đa. Bên cạnh đó, ra đa bị che lấp do sự phát triển của các công trình nhà ở cao tầng, bị nhiễu sóng nên tín hiệu phản hồi ra đa bị nhiễu, không xác định được các ổ mây gây lượng mưa lớn. Các khu đô thị, nhà ở ven biển phát triển đã làm hạn chế sự tiêu thoát nước. Sự phát triển mạnh mẽ của các công trình nhà ở dân sinh ở các khu vực có nguy cơ cao xảy ra sạt lở, hay việc san, lấp các khu vực đồi núi để xây dựng nhà…

Ngoài ra, mạng lưới đo đạc và điện báo KTTV bề mặt trên các lưu vực sông Nam Trung bộ về mặt số lượng đang phân bố không đều, thường tập trung ở hạ lưu, thưa hoặc không có ở vùng thượng lưu, vùng núi hiểm trở, nơi thường là các nguồn phát sinh mưa lũ. Khu vực nam Trung bộ với điều kiện sông suối ngắn dốc, mưa lớn tập trung trong thời đoạn ngắn, cường suất lũ lên nhanh xuống nhanh nên thời gian dự kiến của dự báo thường ngắn.

Trong khi cơn bão số 8 vừa mới đi qua, thì Khánh Hòa và các tỉnh Nam Trung Bộ nguy cơ đối phó với cơn bão số 9 – cơn bão được cho là nguy hiểm hơn bão số 8.

Tại cuộc họp chiều 19/11, ông Nguyễn Trường Sơn cũng cho biết, nếu không có gì thay đổi, dự kiến thứ 7 tuần này sẽ hình thành cơn bão số 9 và khả năng tiếp tục đổ bộ vào khu vực Nam Trung Bộ, trong đó có Khánh Hoà.

Bão số 9 cơn bão được cho là nguy hiểm hơn bão số 8.

Đồng thời, ông cũng nhận định: “Dự báo cơn bão số 9 này sẽ nguy hiểm hơn rất nhiều so với bão số 8, bão mạnh và mưa sẽ rất lớn”.

Ông Sơn khuyến cáo, để ứng phó với cơn bão mới, công tác phòng chống đầu tiên là thực hiện những phương án bảo vệ đối với các hoạt động kinh tế trên biển, đặc biệt là khu vực nuôi trồng thủy hải sản rất phát triển tại Phú Yên, Khánh Hòa. Không để hậu quả lặp lại như cơn bão Damrey năm 2017.

Đồng thời chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng cần phải cảnh báo sớm để người dân di chuyển lồng bè đến nơi an toàn, hoặc thu hoạch sớm.

Đặc biệt, để tránh thảm họa sạt lở, lũ quét như vừa qua, tỉnh Khánh Hòa và các địa phương khác cần tăng cường kiểm tra, rà soát các khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét để chủ động sơ tán, di dời dân cư đảm bảo an toàn.

Tăng cường tuyên truyền, cảnh báo, hướng dẫn người dân chủ động phòng ngừa. Khi có bản tin cảnh báo chính thức và đường đi của bão được xác định, công tác sơ tán người dân phải được triển khai ngay.

Nhật Hạ(tổng hợp)