Thứ sáu, 29/03/2024 14:45 (GMT+7)

Đất đai khô hạn, đe dọa nguồn an ninh lương thực toàn cầu

MTĐT -  Thứ sáu, 03/07/2020 14:01 (GMT+7)

Theo dõi MTĐT trên

Nhiệt độ nóng lên, Trái đất trở nên khô hạn còn khiến nguồn cung lương thực toàn cầu đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi sự biến mất nhanh chóng của nhiều loài động thực vật.

Hơn 1/4 diện tích đất đai trên bề mặt Trái Đất sẽ trở nên khô hạn hơn "một cách đáng kể" ngay cả khi con người có thể giữ mức tăng nhiệt độ "hành tinh Xanh" ở 2oC như mục tiêu đặt ra trong Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu.

Cảnh báo trên được các nhà khoa học đưa ra trong một nghiên cứu được đăng trên tạp chí "Nature Climate Change" (Biến bổi khí hậu tự nhiên).

Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết, nếu chúng ta có thể duy trì mức tăng nhiệt độ ở 1,5 độ C, thì con số trên sẽ được giới hạn ở mức 1/10.

Đồng tác giả nghiên cứu trên, nhà khoa học Su-Jong Jeong, thuộc Đại học Khoa học và công nghệ Thâm Quyến, Trung Quốc, cho biết: "Nếu nhiệt độ Trái Đất tăng 1,5 độ C, các khu vực Nam Âu, miền Nam châu Phi, Trung Mỹ, vùng duyên hải Australia và khu vực Đông Nam Á - những nơi sinh sống của hơn 1/5 nhân loại - sẽ tránh được đánh kể nguy cơ đất đai trở nên khô hạn so với trường hợp nhiệt độ Trái Đất tăng thêm 2 độ C".

Nhà khoa học Jeong cùng các đồng nghiệp đã sử dụng các dự báo từ một số mô hình khí hậu theo các kịch bản khí hậu khác nhau để đưa ra dự báo về tình trạng khô hạn hóa đất. Đất bị khô hạn hóa là một mối đe dọa lớn, đẩy nhanh quá trình mất chất của đất và gây ra sa mạc hóa, làm biến mất nhiều giống cây có vai trò quan trọng trong việc hấp thu khí các-bon - thủ phạm gây hiệu ứng nhà kính khiến Trái Đất nóng lên.

Tình trạng này cũng khiến các trận hạn hán và cháy rừng trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến chất lượng nước dùng cho trồng trọt và sinh hoạt.

Nhóm nghiên cứu trên đã phát hiện rằng nếu nhiệt độ Trái Đất tăng thêm 2 độ C vào bất cứ thời điểm nào từ năm 2052 - 2070, khoảng 24 - 32% tổng quỹ đất trên bề mặt Trái Đất sẽ bị khô cằn và tình trạng này diễn ra ở cả 5 loại vùng khí hậu hiện nay gồm siêu khô cằn, khô cằn, bán khô cằn, khô cận ẩm, và ẩm.

Nhưng nếu nhiệt độ Trái Đất tăng 1,5 độ C, tức thấp hơn mục tiêu đặt ra trong Hiệp định Paris, con số trên sẽ được giảm xuống còn khoảng 8 - 10%.

Nhiệt độ nóng lên, Trái đất trở nên khô hạn còn khiến nguồn cung lương thực toàn cầu đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi sự biến mất nhanh chóng của nhiều loài động thực vật, Tổ chức Lương Nông Liên Hiệp Quốc (FAO) từng đưa ra cảnh báo.

Theo một báo cáo được công bố hồi tháng 2/2019, số lượng động thực vật có thể làm nguồn lương thực cho con người ngày càng ít, khiến các hệ thống sản xuất dễ bị những cú sốc như sâu bệnh, hạn hán và thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu gây ra.

Khoảng 6.000 loài thực vật có thể được sử dụng làm thực phẩm nhưng chưa đến 200 loại được tiêu thụ rộng rãi và chỉ có 9 loại chiếm phần lớn tổng sản lượng cây trồng trên thế giới.

"Sự biến mất của đa dạng sinh học về thực phẩm và nông nghiệp đang làm suy yếu nghiêm trọng khả năng đáp ứng nhu cầu ăn uống của dân số không ngừng gia tăng trên toàn cầu. Chúng ta cần tận dụng đa dạng sinh học một cách bền vững để có thể ứng phó tốt hơn với các thách thức từ biến đổi khí hậu và sản xuất lương thực thân thiện với môi trường" - ông Jose Graziano da Silva, Tổng Giám đốc FAO, nhận định.

Qua phân tích dữ liệu từ 91 quốc gia, FAO cho biết đã có bằng chứng cho thấy đa dạng sinh học thế giới đang đối mặt mối đe dọa nghiêm trọng từ tình trạng ô nhiễm, sử dụng nguồn nước và đất đai kém hiệu quả, chính sách quản lý hạn chế, thu hoạch quá mức và biến đổi khí hậu. Trong hai thập kỷ qua, khoảng 20% bề mặt thảm thực vật trên trái đất giảm hiệu suất. Theo báo Guardian (Anh), báo cáo của FAO ghi nhận những thiệt hại trong đa dạng sinh học đất đai, rừng, đồng cỏ, rạn san hô, rừng ngập mặn, cỏ biển và sự đa dạng di truyền ở các loài cây trồng và gia súc. Còn ở các đại dương, 1/3 khu vực đánh cá đang bị khai thác quá mức.

Nhiều loài liên quan gián tiếp đến sản xuất lương thực, như chim ăn sâu hại và loại cây giúp làm sạch nước, không còn nhiều như trước. Nghiên cứu của FAO chỉ ra 63% loài thực vật, 11% loài chim và 5% loài cá và nấm đang suy giảm. Các côn trùng thụ phấn - đóng vai trò quan trọng đối với 3/4 cây trồng trên thế giới - cũng bị đe dọa. Đáng chú ý, 17% loài động vật thụ phấn, như dơi và chim, có nguy cơ tuyệt chủng. Báo cáo FAO cảnh báo một khi mất đi, các loài quan trọng đối với hệ thống lương thực của con người sẽ không thể phục hồi.

Minh Tuệ(t/h)

Bạn đang đọc bài viết Đất đai khô hạn, đe dọa nguồn an ninh lương thực toàn cầu. Thông tin phản ánh, liên hệ đường dây nóng : 0912 345 014 Hoặc email: [email protected]

Cùng chuyên mục

Tin mới

Bài thơ: Chút tương tư
Thả câu thơ đêm muộn màng///Ngọn đèn bên phố trôi ngang bềnh bồng //Đêm gầy uống cạn dòng sông//Buồn ơi! Xuân hết mà đông chưa tàn.