Ngày hội STEM 2019: Học sinh đóng vai trò chủ đạo

Tại ngày hội STEM năm nay, ban tổ chức trao giải chung kết “Cuộc thi tìm hiểu Bảng Hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học”. Cuộc thi đã thu hút được hàng chục tác phẩm sáng tạo từ các bạn học sinh THPT trên cả nước. Trong ảnh: Một học sinh đang tìm hiểu các tác phẩm tham gia cuộc thi. Khi trao giải nhất cuộc thi cho các em học sinh, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc chia sẻ rằng, trong Bảng Tuần hoàn Mendeleev có những nguyên tố gắn với tên gọi của quốc gia hay viện nghiên cứu như Polonium, Americium, Dubnium... và bày tỏ hy vọng từ những hoạt động gieo niềm đam mê nghiên cứu như Ngày hội STEM, sẽ có ngày xuất hiện một nhà khoa học khám phá ra nguyên tố mới gắn với tên Việt Nam.

Các em nhỏ được xem và tận tay làm thí nghiệm với một số hóa chất thường dùng trong phòng thí nghiệm như đồng sulfate. “Lúc nào các em cũng phải cẩn thận, làm nhẹ nhàng và đeo găng tay để bảo vệ mình nhé”, các anh chị sinh viên hướng dẫn những em lần đầu tiên được dùng bộ hóa chất.

Nhóm “GreenAms Robotics Team 6520” của trường THPT chuyên Hà Nội –Amsterdam đã mang đến ngày hội chú robot vừa lọt vào liên minh thi đấu vòng tứ kết của cuộc thi Robot quốc tế FRC dành cho khối trung học tổ chức tại Úc. Nhóm đại diện cho biết trong tương lai, mẫu robot của các em có thể ứng dụng để vận chuyển hàng hóa.

“Mô hình của chúng tôi tái hiện trận Điện Biên Phủ với các xe robot điều khiển từ xa,” cô Đào Thị Loan, Bí thư chi đoàn trường tiểu học Bế Văn Đàn, TP. Điện Biên, giới thiệu. Đây là kết quả mà các thầy cô ở trường tạo ra sau 2 ngày được Liên minh STEM tập huấn và dạy lại cho học sinh. “Các em rất hào hứng, em nào cũng muốn sờ vào robot và nhiều em muốn lập trình cho chúng nữa”. Nhà trường mới có khoảng gần 10 robot do được tài trợ, ước tính mỗi robot trị giá 1,5 triệu đồng.

PGS.TS Phan Thanh Bình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá, giáo dục, Thanh niên, thiếu niên, nhi đồng Quốc hội đang trao đổi với Ths Hoàng Vân Đông (ĐH Điện lực) về cách dạy lập trình robot bằng phần mềm SCRATCH cho các giáo viên khu vực nông thôn và miền núi. Ảnh: Đỗ Hoàng Sơn.

Các bạn nhỏ trầm trồ trước những mẫu đá khác nhau tại Bảo tàng địa chất, Khoa Địa chất của trường ĐH Khoa học tự nhiên. Khi đưa mẫu đá để đoán nguồn gốc, hầu hết các bạn đều… đoán trật nhưng rất vui. Thầy đưa một mẫu xù xì đen thui ra hỏi, không ai dám nghĩ đó là phân cá sấu hóa thạch.

Lập trình cho robot di chuyển hay cho cảm biến phát sáng đều không khó. Các em có thể sử dụng phần mềm trực quan để kéo những khối lệnh thành một cụm sơ đồ, hay dùng các nền tảng nguồn mở Arduino để viết câu lệnh theo ngôn ngữ lập trình. Em Nguyễn Đặng Trường Giang, lớp 6, trường THCS Tây Sơn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội, hào hứng khoe khi tham gia lớp học lập trình cho robot của Kidscode, “Đây là lần đầu tiên em được lập trình ‘cool’ như thế này. Hồi cấp 1, bọn em cũng học nhưng chỉ để di chuyển hình vẽ trên máy tính thôi, còn ở đây có cả đèn bật/tắt khi em che ánh sáng đi”.

Cô Bùi Thị Hoa, Khoa Vật lý, trường ĐH Khoa học Tự nhiên giới thiệu về cơ chế hoạt động của máy gia tốc cho các em học sinh THPT. Chùm hạt tạo ra có vận tốc lớn, năng lượng lớn trong phòng thí nghiệm này hiện có hai ứng dụng là phân tích tia X và để và cấy ghép ion tạo vật liệu dẫn điện, dẫn nhiệt. Ngoài ra cô còn giới thiệu ứng dụng của nhiều loại máy gia tốc khác dùng trong xạ trị, chiếu xạ thực phẩm…đang được sử dụng ở Việt Nam. Sinh viên ngành hạt nhân luôn phải học An toàn bức xạ trước tiên, nhưng theo cô, “nó chỉ nguy hiểm khi mình không biết các quy tắc, còn nếu đã hiểu thì rất an toàn”.

Cơ khí kỹ thuật không chỉ dành cho con trai mà cả con gái nữa. Tại lớp học STEM, các em dùng mỏ hàn để hàn các đèn Led vào mạch điện để làm Găng tay Thanos. Ai khéo tay làm xong sản phẩm đều có thể mang móc khóa gắn găng tay về nhà làm kỷ niệm.