Đền Cờn (Nghệ An): Điểm đến ấn tượng của du khách thập phương

Theo dõi MTĐT trên

Lịch sử Đền Cờn Nghệ An

Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Đền Cờn được xây dựng vào đầu thế kỷ XIV. Trải qua bao thăng trầm, Đền Cờn đã tích hợp các giá trị lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng theo chiều dài thời gian, chiều sâu của đời sống tâm linh, chiều rộng của sự phát triển xã hội, tạo nên giá trị quý giá đặc biệt không chỉ ở thị xã Hoàng Mai mà của cả du khách thập phương trên mọi miền đất nước.

Đền Cờn không chỉ nổi tiếng là nơi phát tích của tín ngưỡng thờ Tứ vị Thánh Nương, một tín ngưỡng dân gian phổ biến của cư dân vùng sông nước, ven biển, nó càng trở nên đặc biệt khi gắn liền với sự nghiệp bình Chiêm của hai bậc minh quân Trần Anh Tông (năm 1311) và Lê Thánh Tông (năm 1470), đều được sự phù hộ, linh báo của các vị thần Đền Cờn.

Đền Cờn được ví là một trong những ngôi đền linh thiêng bậc nhất tại xứ Nghệ.

Di tích đền Cờn gồm có 2 ngôi đền: Đền trong và đền ngoài. Đền trong nằm trên gò Diệc, hướng mặt ra dòng sông Mai, được xây dựng vào thời Trần, phát triển quy mô lớn ở thời Lê, trùng tu nhiều ở thời Nguyễn. Bởi vậy, di tích đã hội tụ nhiều nét văn hóa đặc sắc cuối thời Lê đầu thời Nguyễn, nay vẫn giữ được vẻ cổ kính, linh thiêng. Đền ngoài cách đền trong khoảng 1km nằm trên dãy núi Thằn Lằn, sát cửa biển Lạch Cờn, được kết cấu theo kiến trúc khác lạ, độc đáo. Lễ chính hội Đền Cờn được tổ chức thường niên vào ngày 20 và ngày 21 tháng giêng (ÂL) hàng năm đã thu hút hàng vạn du khách thập phương về dự lễ. Điều đó đã khẳng định được sức sống trường tồn của một di sản văn hóa có giá trị bậc nhất của khu vực bắc trung bộ.

Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa Đền Cờn

Gần ngàn năm nay, dẫu hoàn cảnh có đổi thay theo năm tháng, thăng trầm của lịch sử tác động đến con người và quê hương theo chiều suy thịnh thế nào thì Đền Cờn vẫn còn đó, vẫn được lưu truyền mãi mãi trong lòng người xứ Nghệ và du khách thập phương. Lễ hội Đền Cờn hàng năm tổ chức vẫn thu hút rất đông du khách thập phương từ mọi miền đất nước.

Ban tổ chức đã có sự chuẩn bị chu đáo để lễ hội diễn ra được tôn nghiêm, an toàn. Từ năm nay, Ban tổ chức sẽ bố trí nhân viên phục vụ cho du khách mỗi người trước khi vào lễ chỉ thắp một nén hương tại Lư hương cộng đồng. Các hiện tượng như; rải tiền lẻ, nạn ăn xin được ban tổ chức giải quyết triệt để, công tác an ninh được bố trí bảo vệ từng điểm chốt. từ đó, nhiều năm gần đây trong khu vực Đền an ninh trật tự được đảm bảo, tạo niềm tin để du khách yên tâm khi về lễ hội. Về công tác vệ sinh môi trường được phân công nhân viên thu gom rác thải hàng ngày, nhờ vậy, toàn bộ khu vực trong và ngoài cận đền luôn luôn sạch đẹp.

Mặc dù, Di sản văn hóa Đền Cờn đã được các tầng lớp ông cha gìn giữ, bảo tồn và phát huy theo chiều dài của lịch sử, phù hợp với đời sống nhân dân. Công tác tổ chức lễ hội đã được phòng văn hóa thị xã Hoàng Mai phối kết hợp với Ban quản lý di tính tỉnh, hội người cao tuổi phường Quỳnh Phương, đặc biệt là những cụ cao niên hiểu biết về văn cúng, chữ Hán để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, đúng lễ nghi, đảm bảo phong tục, tập quán của Đền mà không ảnh hưởng đến nét đẹp văn hóa người Việt.

Đua thuyền rồng tại lễ hội Đền Cờn thu hút được nhiều du khách thập phương.

Song song với những nét đẹp nói trên thì Đền Cờn còn những tồn tại cần sớm được bổ sung và quy hoạch thêm một số hạng mục đó là: Do lịch sử để lại nên toàn bộ khuôn viên của Đền quá hẹp so với xu thế phát triển, và nhu cầu tâm linh của nhân dân hiện nay. Đặc biệt là bãi đậu xe cho du khách không có, hàng năm khi Đền tổ chức các ngày lễ, lượng khách về dự lễ quá đông, số lượng xe ô tô phải đến hàng ngàn chiếc, do không có bãi gửi, du khách đã phải gửi rải rác khắp nơi làm mất cảnh quan và gây ách tắc giao thông.

Vậy, từ thực tế đã nêu trên, thông qua bài viết này kính mong UBND tỉnh, các sở ban nhành Nghệ An nghiên cứu sớm có phương án hỗ trợ thị xã Hoàng Mai quy hoạch mở rộng khuôn viên di tích, quy hoạch bãi đậu xe và các công trình phụ trợ khác để đáp ứng nhu cầu khách về đi lễ tâm linh hàng năm cũng như để Đền Cờn sẽ là điểm nhấn đặc biệt của du lịch tâm linh xứ Nghệ, giúp cho ngành công nghiệp không khói của TX Hoàng Mai và tỉnh Nghệ An phát triển mạnh mẽ hơn, bền vững hơn trong những năm tới.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa, tâm linh đặc biệt của Đền Cờn, việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản Đền Cờn đã được các cấp các ngành đặc biệt quan tâm thường xuyên và khá toàn diện cả về phương diện nghiên cứu lẫn công tác tu bổ, tôn tạo cơ sở vật chất, đặc biệt là công tác lễ hội. Điều đó có ý nghĩa quan trọng trong việc đáp ứng đời sống tinh thần của nhân dân và phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Hoàng Mai.