TP.HCM: Vì sao tiểu thương chợ An Đông không an tâm đầu tư lâu dài?!

Theo dõi MTĐT trên

Chợ An Đông, quận 5 , TP.hồ Chí Minh

Từ năm 1991, Công ty tư doanh Việt Hoa ký Hợp đồng cho sang nhượng quầy, sạp chợ An Đông với tiểu thương, thời hạn là 20 năm nhưng đến năm 2013, Ban quản lý Trung tâm thương mại dịch vụ (TTTMDV) An Đông, lại chuyển sang ký hợp đồng cho thuê điểm kinh doanh, thời hạn 10 năm. Mới đây, Ban quản lý TTTMDV An Đông đưa ra Dự thảo Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh, thời hạn là 10 năm, đã gây nhiều bức xúc, băn khoăn, thắc mắc trong tiểu thương. Vậy, đâu là giải pháp để giải quyết dứt điểm vụ việc.

Tiểu thương cam kết không khiếu nại

Ngày 7/6/2019, Ban quản lý TTTMDV An Đông, gửi thư mời kèm 3 bản dự thảo: Biên bản thanh lý hợp đồng; Biên bản thỏa thuận về thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng; Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh, để tiểu thương tham dự cuộc họp thông qua Dự thảo Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh tại TTTMDV An Đông và kế hoạch dự kiến triển khai thực hiện. Sau khi tìm hiểu, nghiên cứ , tiểu thương nhận thấy 3 bản dự thảo trên có nhiều điểm chưa ổn, mang tính áp đặt. Đó là:

Hợp đồng cho thuê điểm kinh doanh có thời hạn đang còn hiệu lực

1. Về dự thảo Biên bản thanh lý hợp đồng có nội dung:

- Bên cho thuê (Bên A): Ban quản lý TTTMDV An Đông và Bên thuê (Bên B), là tiểu thương, thống nhất thanh lý trước thời hạn của hợp đồng để tiếp tục xác lập hợp đồng mới.

- Hai bên thống nhất rằng không có bất kỳ tranh chấp nào phát sinh đến hợp đồng cho đến ngày ký Biên bản thanh lý hợp đồng này.

- Biên bản thanh lý có hiệu lực từ ngày 1/1/2019. Các bên không còn bất kỳ quyền và nghĩa vụ nào liên quan đến hợp đồng và cam kết không khiếu nại gì đối với hợp đồng sau khi ký Biên bản thanh lý hợp đồng.

Như vậy, việc Ban quản lý TTTMDV An Đông ghi “hai bên thống nhất thanh lý trước thời hạn của của hợp đồng” nhưng không nói rõ vì sao phải thanh lý trước thời hạn, nguyên nhân chủ quan hay khách quan ?! Thật vô lý khi Khoản 2 Điều I Ban quản lý TTTMDV An Đông nêu rõ “Hai bên đồng ý ghi nhận sự hợp tác tích cực của bên A và bên B trong việc thực hiện hợp đồng”, có thể nói rằng, đây là việc làm mà tiểu thương không mong muốn, vì không còn sự lựa chọn nào khác, không có tiểu thương nào lại tích cực trong hoản cảnh này. Tiếp đó, tại Khoản 1 Điều 2 còn nhận  định “hai bên thống nhất không có bất kỳ tranh chấp nào phát sinh đến hợp đồng cho đến ngày ký Biên bản thanh lý hợp đồng”, là không đúng sự thật, là né tránh trách nhiệm, mang tính áp đặt. Bởi lẽ, từ nhiều năm qua, các tiểu thương đã gửi đơn kiến nghị, phản ánh, khiếu nại và trình bày trong các buổi tiếp xúc với lãnh đạo quận 5, Sở Công thương, lãnh đạo thành phố... về việc Ban quản lý TTTMDV An Đông thu tiền thuê quầy, sạp trái quy định; tiểu thương không đồng ý với bản Hợp đồng cho thuê điểm kinh doanh có thời hạn ký năm 2013; về thời gian cho thuê quầy, sạp có 10 năm; Ban quản lý chậm triển khai sửa chữa nâng cấp chợ; chưa công khai việc quản lý, sử dụng số tiền 217 tỷ đồng do tiểu thương đóng góp...Đáng chú ý là tại Khoản 2  Điều 2 còn ghi “các bên không còn bất ký quyền và nghĩa vụ nào liên quan đến hợp đồng và cam kết không khiếu nại gì đối với hợp đồng sau khi ký Biên bản thanh lý hợp đồng”, là rất phi lý, là trái pháp luật. Dư luân đặt câu hỏi phải chăng Ban quản lý TTTMDV An Đông muốn phủ nhận tất cả những tranh chấp của tiểu thương và những vi phạm của Ban quản lý TTTMDV An Đông trong thời gian qua. Hơn nữa, khiếu nại là quyền của công dân được ghi nhận tại Điều 30 của Hiến pháp Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và quy định tại Điều 2 Luật Khiếu nại, thì Ban Quản lý TTTMDV An Đông lại buộc tiểu thương phải từ bỏ quyền của công dân. Đây là hành vi vi phạm Hiếp pháp, vi phạm pháp luật nghiêm trọng cần được làm rõ và xử lý theo quy định pháp luật.

2. Về dự thảo Biên bản thỏa thuận thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng, các tiểu thương cho rằng có điểm mới, thay vì sử dụng tên gọi Bên cho thuê (Bên A) và Bên thuê (Bên B), thì Dự thảo sử dụng cụm từ Bên quản lý điểm kinh doanh (Bên A) và Bên sử dụng điểm kinh doanh (Bên B), có nội dung 2 bên thống nhất thỏa thuận thực hiện như sau: Bên B có trách nhiệm thanh toán cho bên A số tiền hàng tháng. Thời điểm thanh toán được tính từ tháng 1/2019, số tiền này là mức thu tạm thời cho đến khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành mức giá chính thức. Tiểu thương cho biết, việc ngưng thu tiền phí sử dụng diện tích bán hàng từ tháng 1/2017 đến nay do Ban quản lý phát thông báo ngưng không thu, không phải tiểu thương không chấp hành. Mới đây, ngày 6/6/2019, thành phố giao việc ban hành giá sử dụng diện tích bán hàng về các quận, huyện nhưng chợ An Đông không dùng tiền ngân sách Nhà nước để đầu tư và sửa chữa nên cần xem xét có tình có lý, để có sự công bằng.

3. Về dự thảo Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh, có thay đổi về từ ngữ, cụ thể là: Bản Hợp đồng ký năm 2013 dùng cụm từ Hợp đồng cho thuê điểm kinh doanh có thời hạn, với Bên cho thuê là Ban quản lý TTTMDV An Đông và bên thuê là tiểu thương, được thay bằng Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh, với Bên A- Ban quản lý điểm kinh doanh và Bên B- Bên sử dụng điểm kinh doanh. Thời hạn thuê thay bằng thời hạn sử dụng...nhưng về bản chất của hợp đồng vẫn là bổn cũ soạn lại.

Theo luật sư Trần Hải Đức, bản dự thảo hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh của Ban quản lý TTTMDV An Đông ký với các tiểu thương, là không đúng thẩm quyền, không phù hợp với quy định pháp luật. Bởi lẽ: Danh xưng Ban quản lý TTTMDV An Đông là không đúng theo Điều 8 Nghị định 02/2003/NĐ-CP của Chính phủ, về phát triển và quản lý chợ, quy định Ban quản lý chỉ dùng cho chợ truyền thống.

Theo Khoản 1 Điều 15 Nghị định 02/2003/NĐ-CP của Chính phủ quy định UBND tỉnh quyết định thành lập và quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức của Ban quản lý chợ đối với những chợ loại 1 (có trên 400 điểm kinh doanh) đang hoạt động do Ban quản lý điều hành thì việc Ban quản lý, ký hợp đồng với tiểu thương cho thuê địa điểm kinh doanh có thời hạn tại TTTMDV An Đông, là không đúng thẩm quyền, vì Ban quản lý TTTMDV An Đông do UBND quận 5 thành lập mà theo Nghị định 02/2003/ NĐ-CP phải do cấp tỉnh quyết định thành lập.

Để làm rõ địa vị pháp lý của Ban quản lý TTTMDV An Đông, chúng tôi được tiểu thương cung cấp Quyết định 784/QĐ-UB ngày 30/12/1991 của UBND TP.Hồ Chí Minh cho phép thành lập Ban quản lý TTTMDV An Đông trực thuộc UBND quận 5, được giao nhiệm vụ: Tổ chức sắp xếp ngành hàng, quản lý trật tự an ninh,  vệ sinh môi trường và quản lý trật tự các hoạt động kinh doanh mua bán dịch vụ tại mặ bằng Trung tâm. Được tổ chức một số loại hình dịch vụ: thông tin kinh tế, cho thuê phòng, tổ chức hội nghị khách hàng, trưng bày giới thiệu sản phẩm. Quản lý sử dụng tốt tài sản lao động và các cơ sở vật chất được giao. Quyết định của UBND thành phố không giao cho Ban quản lý TTTMDV An Đông nhiệm vụ ký Hợp đồng cho thuê điểm kinh doanh có thời hạn với tiểu thương. Hơn nữa, Quyết định của UBND thành phố có trước Nghị định số 02/2003/NĐ-CP ngày 14/1/2003 của Chính phủ. Vì vậy, sau khi có Nghị định 02/2003/NĐ-CP các địa phương phải thực hiện và điều chỉnh theo nội dung của Nghị định này.

Do đó việc Ban quản lý TTTMDV An Đông đại diện bên A, ký Hợp đồng với các tiểu thương là không đảm bảo tính pháp lý.

Dự thảo Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh

Kiến nghị của tiểu thương

Sau khi nghiên cứu các bản Dự thảo và ý kiến tư vấn của luật sư và căn cứ lịch sử hình thành và phát triển chợ An Đông, tiểu thương đề nghị:

- Điều chỉnh tên gọi Hợp đồng sử dụng điểm kinh doanh TTTMDV An Đông thành Hợp đồng quyền sử dụng quầy, sạp chợ An Đông.

- Thời gian hợp đồng sử dụng quầy sạp ổn định, lâu dài, để tiểu thương an tâm đầu tư kinh doanh, như UBND quận 8 cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng quầy, sạp chợ Rạch Ông không thời hạn. Đó là nguyện vọng chính đáng của 2.300 tiểu thương cần được chính quyền địa phương xem xét, giải quyết có lý có tình, góp phần an dân.