Bộ GTVT: Dự án đường sắt 100.000 tỷ vẫn đầu tư theo quy định?

Theo dõi MTĐT trên

Trong khi hàng loạt dự án đường sắt triển khai cả chục năm vẫn đang ì ạch, đội vốn cả trăm ngàn tỉ đồng thì Bộ GTVT lại xin đầu tư dự án đường sắt có vốn đầu tư "khủng" này. Điều mà dư luận lo ngại là với việc Trung Quốc tham gia viện trợ vốn không hoàn lại, dự án khó tránh lọt vào tay các nhà thầu nước này, chưa kể đến các vấn đề về an ninh quốc gia.

Vẫn đầu tư theo đúng quy định?

Theo Tiền Phong đưa tin, ngày 25/11, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã chính thức lên tiếng về vấn đề này, theo đó cho biết, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có vị trí rất quan trọng trong việc hình thành mạng lưới vận tải đường sắt ở phía Bắc sông Hồng. 

Bộ GTVT khẳng định, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có vị trí rất quan trọng trong việc hình thành mạng lưới vận tải đường sắt ở phía Bắc sông Hồng. Kết nối Tây Bắc với vùng đồng bằng sông Hồng và cảng Hải Phòng. Đã được đưa vào Chính lược phát triển GTVT đường sắt giai đoạn 2020, tầm nhìn 2050 được Chính phủ phê duyệt, với đường đôi khổ ray 1.435mm.

Căn cứ chiến lược đó, tuyến đường sắt trên được đưa vào danh mục nghiên cứu để dành quỹ đất, huy động vốn đầu tư xây dựng.

Năm 2015, Chính phủ Trung Quốc đã cung cấp khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 10 triệu nhân dân tệ, để tiến hành khảo sát, lập quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Đến nay, tư vấn lập quy hoạch dự kiến toàn tuyến có chiều dài 392km với 38ga, chạy chung tàu khách và hàng. Bộ GTVT đã làm việc với các địa phương để xin ý kiến về phương án hướng tuyến, vị trí nhà ga trên tuyến làm cơ sở dành quỹ đất phục vụ dự án đầu tư trong tương lai.

Sau khi tư vấn hoàn thành nghiên cứu quy hoạch, Bộ GTVT sẽ triển khai các thủ tục để tiếp nhận dự án hỗ trợ kỹ thuật theo quy định.

Tuyến đường sắt liên vận Hải Phòng - Lào Cai kết nối với Trung Quốc được Trung Quốc tài trợ chi phí nghiên cứu quy hoạch

Kết quả nghiên cứu trên sẽ được Cục Đường sắt Việt Nam nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình lập quy hoạch mạng lưới đường sắt và quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành trong lĩnh vực đường sắt trong giai đoạn đến 2030, định hướng đến 2050 để trình Thủ tướng phê duyệt.

Căn cứ quy hoạch được duyệt, thứ tự ưu tiên và khả năng cân đối nguồn lực đầu tư, Bộ GTVT sẽ triển khai nghiên cứu, chuẩn bị đầu tư dự án theo đúng quy định của pháp luật.

Với quy mô đầu tư, dự kiến dự án sẽ được trình Quốc hội xem xét thông qua về chủ trương đầu tư.

“Vì vậy, khi lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, việc triển khai sẽ được tiếp tục nghiên cứu một cách thận trọng, tham khảo ý kiến nhân dân, chuyên gia, các bộ ngành, địa phương có liên quan. Nhất là về quy mô, phương án phân kỳ và khả năng huy động vốn trước khi trình cấp có thẩm quyền xem thẩm định, phê duyệt”, Bộ GTVT khẳng định.

Cần phải thận trọng

Trao đổi với báo NLĐ vào chiều cùng ngày, đại biểu (ĐB) QH Hoàng Văn Cường (Hà Nội), Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, cho rằng nước ta đang chuẩn bị triển khai làm tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, do đó ưu tiên số 1 phải tập trung nguồn lực cho tuyến đường sắt này. Dù tuyến đường sắt kết nối Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng cũng có vị trí quan trọng nhưng không thể so sánh về tầm quan trọng hay thứ tự ưu tiên so với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Vì thế, cần tính toán thận trọng lộ trình triển khai.

"Tôi cho rằng dự án này có thể nghiên cứu, xem xét nhưng nên đặt trong một lộ trình sau, dành ưu tiên cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam cũng như ưu tiên hoàn thành các tuyến đường sắt đô thị đang dang dở" - ĐBQH Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Dẫn chứng thêm về các dự án đường sắt đô thị đang chậm tiến độ, đội vốn cả trăm ngàn tỉ đồng để lấy đây làm bài học kinh nghiệm, ông Cường góp ý: "Chúng ta phải thay đổi cách tiếp cận như thế nào, cách làm làm sao, để không còn tình trạng chậm tiến độ, đội vốn. Bên cạnh đó, chúng ta phải làm sao để doanh nghiệp trong nước làm chủ được công nghệ làm đường sắt đô thị, không thể như hiện nay phụ thuộc quá nhiều vào doanh nghiệp nước ngoài. Khi đó, chúng ta sẽ chủ động hơn, không chỉ các dự án trước mắt mà là cả quá trình lâu dài".

Cũng trao đổi về vấn đề này với Đất Việt, ĐBQH Lê Công Nhường cho rằng, chưa cần thiết xây dựng tuyến giao thông vận tải này.

Lý giải cho ý kiến của mình, đại biểu Lê Công Nhường nhắc lại góp ý của ông cho Luật Đầu tư, rằng đừng để đất nước ta nghèo đi vì không biết tiêu tiền, chúng ta phải giàu lên nhờ biết dùng tiền, nhất là tiền đầu tư.

"Theo Quy luật Pareto 80/20, có những việc chúng ta đầu tư 80% nguồn lực công sức nhưng chỉ mang lại 20% hiệu quả và ngược lại có những việc chúng ta đầu tư chỉ 20% nguồn lực nhưng mang 80% hiệu quả.

Quy luật này luôn đúng trong mọi trường hợp. Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam chỉ nên đầu tư 20% nguồn lực để tạo ra 80% hiệu quả, tránh đầu tư tràn lan đến 80% nguồn lực mà chỉ đem lại 20% hiệu quả. Nếu đầu tư đến 80% nguồn lực mà chỉ đêm lại 20% hiệu quả thì khoảng cách giữa Việt Nam với các nước tiên tiến ngày càng xa, thậm chí chúng ta còn bị nhiều nước đi sau vượt mặt", đại biểu Lê Công Nhường chỉ rõ.

Một lý do khác khiến vị đại biểu tỉnh Bình Định đề nghị phải cân nhắc tuyến đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, đó là, Trung Quốc đang mời chào nhiều quốc gia Đông Nam Á xây dựng đường sắt, trong đó có Philippines, Malaysia nhưng hai quốc gia này đều đã hủy dự án đường sắt do Trung Quốc đầu tư.

P.V (tổng hợp)