Chính quyền bật đèn xanh cho đất nghĩa trang thành khu tuyển quặng?

Theo dõi MTĐT trên

Video: Doanh nghiệp được chính quyền “bật đèn xanh” biến đất quy hoạch nghĩa trang thành khu tuyển quặng?

Như Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử đã phản ánh về việc đất quy hoạch nghĩa trang của người dân xóm Tân Thành, xã Tân Lợi (huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên) bị biến tướng thành khu tuyển quặng. Hệ lụy nhãn tiền khiến người chết không có đất mai táng. Dù đã được mở rộng thêm hơn 600m2 để lấy đất mai táng nhưng theo người dân, khu vực mở rộng nhiều đá ghềnh, cứng không phù hợp để làm nơi người chết có thể “yên tâm” mà… nhắm mắt.

Trước phản ánh của người dân, ông Nguyễn Văn Thủy – Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ đáp lại, “khó cũng phải chôn”.

Trao đổi với báo chí, đại diện Công ty Cổ phần Nhẫn (trụ sở P. Túc Duyên, Tp. Thái Nguyên) là đơn vị đổ tuyển quặng tại khu vực quy hoạch đất nghĩa trang xã Tân Lợi tự tin khẳng định, việc làm của họ được sự ủng hộ của các cấp chính quyền.

Ông Trần Đông Hải, Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty cổ phần Nhẫn cho biết: “Theo sự thống nhất của UBND huyện, xã và các Sở ban ngành cho Công ty CP Nhẫn được sử dụng một phần đất trong khi chưa có nhu cầu về chôn đất”.

Được biết, năm 2008, xóm Tân Thành và xã Tân Lợi đã có văn bản gửi UBND huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên để xin cấp đất xây dựng nghĩa trang. Ngày 21/4/2014, bằng quyết định số 1325/QĐUBND, UBND huyện Đồng Hỷ đã phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 xây dựng nghĩa trang xã Tân Lợi với diện tích 4.558m2 đất tại thửa đất số 207 tờ bản đồ số 25 xã Tân Lợi.

Chính quyền xã thông tin bất nhất?

Để làm rõ thông tin, PV đã có buổi làm việc với Bà Bùi Thị Tĩnh, Chủ tịch UBND xã Tân Lợi, đơn vị chủ đầu tư khu nghĩa trang. Bà Tĩnh khẳng định,  “xã – huyện không chủ trương cho Công ty cổ phần Nhẫn thuê đất, sử dụng để tuyển quặng’’.

Tuy nhiên, nội dung trên văn bản lại thể hiện việc để doanh nghiệp thuê và sử dụng đất nghĩa trang được sự thống nhất của UBND xã Tân Lợi.

Tại biên bản ngày 2/2/2013 được ký, đóng dấu xác nhận của UBND xã Tân Lợi ghi rõ: “Diện tích sử dụng đất để phục vụ dự án của Công ty Nhẫn có một phần trên diện tích đất được quy hoạch xây dựng nghĩa trang và khu xử lý rác thải xã Tân Lợi”.

Theo đó Công ty cổ phần Nhẫn sẽ được sử dụng 60% đất quy hoạch nghĩa trang và 70% đất quy hoạch bãi rác.

Cụ thể, UBND huyện Đồng Hỷ chủ trương cho Công ty cổ phần Nhẫn mượn tạm 60% diện tích quy hoạch nghĩa trang trong 2 năm với mục đích sử dụng làm kho chứa hàng. Về phía Công ty cổ phần Nhẫn chấp nhận hỗ trợ kinh phí 50 triệu đồng để địa phương lập đồ án quy hoạch nghĩa trang.

Biên bản thể hiện việc xã Tân Lợi đồng thuận cho doanh nghiệp sử dụng 60% đất quy hoạch nghĩa trang. (Ảnh Bình An).

Kể từ đó, người dân xóm Tân Lợi, xã Tân Thành rất bức xúc vì đất quy hoạch nghĩa trang bỗng dưng rơi vào tay doanh nghiệp. Hơn nữa, việc cho doanh nghiệp thuê đất lại không thông báo, hỏi ý kiến người dân…

Ông Trần Văn Dân (xóm Tân Lợi) bức xúc “Tại sao đất quy hoạch nghĩa trang của người dân chúng tôi mà xã lại không thông báo, hỏi ý kiến người dân mà lại tự ý cho doanh nghiệp thuê? Giờ doanh nghiệp họ múc đất trơ ghềnh làm sao có thể chôn được.?”

Ngoài thuê đất nghĩa trang, Công ty cổ phần Nhẫn còn ký hợp đồng thuê đất với hai hộ dân trong thời hạn 03 năm (2013 -2016) tại các thửa đất số 105 của ông Trần Văn Nguyên (2.970m2) và thửa đất 105b của ông Liễu Văn Hai (2345m2). Đây vốn là đất nông nghiệp, nhưng trong hợp đồng ghi rõ thuê với mục đích phục vụ sản xuất kinh doanh; trụ sở văn phòng; kho bãi.

Hai bản hợp đồng thuê đất doanh nghiệp ký với người dân (Ảnh Bình An).

Trên thực tế, đất được Công ty Nhẫn thuê sử dụng vào mục đích xây dựng các công trình để tuyển quặng. Thửa đất số 106 (25) liền kề với đất quy hoạch nghĩa trang (thửa đất số 207, quy hoạch đất nghĩa trang, được tách ra từ thửa 106) cũng bị biến thành hồ chứa bùn thải tuyển quặng. Hệ lụy đất nông nghiệp không thể sử dụng bởi lượng bùn thải từ quá trình tuyển quặng xả thải đã hình thành quá dày và quan trọng khu đất quy hoạch nghĩa trang bị bao phủ bởi những công trình, nền bê tông kiên cố khiến người chết không có đất mai táng.

Thửa đất 106 cũng bị doanh nghiệp biến thành hồ chứa bùn thải

Người dân xã Tân Lợi cho biết: “Công ty Nhẫn làm tuyển quặng trái phép trên đất nông nghiệp ngay trên địa bàn xã Tân Lợi quản lý. Nếu xã nói không biết là vô lý, vô trách nhiệm, rõ ràng xã biết nhưng không ngăn chặn xử lý. Nếu không phải bao che, tiếp tay thì là gì?”

Đất nghĩa trang thành khu tuyển quặng là chủ trương của huyện?

Một số tài liệu do UBND xã Tân Lợi cung cấp cho PV thể hiện việc cho doanh nghiệp thuê đất quy hoạch nghĩa trang là được sự đồng ý chủ trương của huyện Đồng Hỷ.

“Năm 2013 được sự đồng ý chủ trương của huyện (cho Công ty Cổ phần Nhẫn mượn tạm 60% diện tích qui hoạch nghĩa trang trong 2 năm làm kho chứa hàng)”, trích biên bản ngày 9/7/2015 do UBND xã Tân Lợi phát hành.

Biên bản do xã Tân Lợi phát hành thể hiện việc cho thuê đất, sau đó bị biến tướng thành khu tuyển quặng là chủ trương của huyện Đồng Hỷ

Ông Nguyễn Văn Thủy, Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ, đơn vị ký phê duyệt quy hoạch cho biết, Công ty CP Nhẫn chỉ được huyện cho phép đổ quặng trước khi có phê duyệt quy hoạch nghĩa trang.

“Chúng tôi xác định rõ quy hoạch nghĩa địa là lâu dài, tuyển quặng chỉ là trước mắt cho nên yêu cầu doanh nghiệp một thời gian ngắn phải chuyển đi để chúng tôi san gạt để đảm bảo cho bà con có chỗ chôn cất”, ông Thủy nói.

Ông Nguyễn Văn Thủy, Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ.

Đến nay, những lời hứa trên vẫn chưa thực hiện và những khối bê tông do Công ty cổ phần Nhẫn để lại như "mớ bòng bong" thách thức thách thức pháp luật trước sự bất lực của chính quyền địa phương?

Ở diễn biến khác, ông Thủy cũng bày tỏ việc khó khăn về kinh phí san gạt để trả lại đất cho… người chết, ông cho hay nếu người dân có nhu cầu làm khu nghĩa trang thì phải tự bỏ kinh phí để làm công tác san gạt, hoàn thổ?

Xã – huyện đồng thuận, chủ trương cho doanh nghiệp thuê đất, sử dụng đất sai mục đích. Lợi ích từ việc cho thuê đất làm tuyển quặng là gì thì chưa rõ nhưng hệ lụy thì cả người sống và… người chết đều thấy rõ. Đó là ảnh hưởng về môi trường, người chết không có nơi mai táng… Vậy có hay không lợi ích nhóm trong sự việc trên?

Là đơn vị quản lý nhưng lại cho doanh nghiệp thuê, sử dụng đất sai mục đích, xã – huyện đã có dấu hiệu buông lỏng quản lý, chưa làm tròn trách nhiệm trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai. Do đó, dư luận cho rằng cần xem xét xử lý trách nhiệm đối với những cá nhân, đơn vị đã đồng thuận cho Công ty cổ phần Nhẫn thuê và sử dụng đất trái sai mục đích.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về sự việc trên.

Chí Linh- Nguyễn Hoàn